Nhớ một thời…Dâm bụt

 - Những bức ảnh về hàng Dâm bụt này là “chứng nhân” còn sót lại duy nhất ở vùng quê tôi khi ngày nay, hầu hết khuôn viên, vườn tược của mọi gia đình ở nông thôn đều đã được kiên cố hóa bằng cổng kín, tường cao chẳng khác gì ở đô thị

 

Những hàng rào Dâm bụt ngày càng vợi đi và dường như đã biến mất. Dẫu biết cuộc sống là thế nhưng vẫn không khỏi nuối tiếc cho hình ảnh đã từng in sâu trong tâm khảm bao người về những hàng rào dâm bụt ngày xưa. Vùng nông thôn có lẽ không một người dân nào trước đây lại không biết đến cây dâm bụt, một loài cây luôn gần gũi với mọi gia đình. Nó có tác dụng đặc hữu là làm hàng rào cây xanh cho khuôn viên vườn nhà đã có từ bao đời nay. Thì đến nay đã vắng bóng, tuy nhiên ở đây không chỉ là sự nuối tiếc, mà còn là môi trường sống, sự ô nhiễm, dẩn đến hậu quả về biến đổi khí hậu. Khi rừng đại ngàn bị chặt hạ, thậm chí những vụ chặt phá tận rừng sâu đều được đưa ra ánh sáng nhằm bảo vệ lá phổi của tự nhiên. Trong khi đó, ở vùng dân cư - nơi trực diện với cuộc sống con người thì hàng rào cây xanh lại hiển nhiên bị phá bỏ mà chẳng ai quan tâm đến. Vùng nông thôn ngày xưa dịu mát nhiều bóng cây xanh là thế, nay trở thành bình địa với mọi thứ bê tông!  Đã không trồng cây xanh, ngược lại còn phá bỏ hàng rào cây xanh để thay bằng tường bao gạch đá bê tông là điều đáng phải suy nghĩ. 

Ông cha ta chọn cây dâm bụt một loại cây như thể sinh ra để con người trồng làm hàng rào. Đây là loài cây sống lâu niên chịu được cả ẩm ướt và hạn hán có nhiều cành lá quanh năm tươi xanh. Đặc điểm nổi bật của loại cây này rễ có nhiều nốt sần có khả năng cố định đạm trong đất không làm ảnh hưởng đến các loại cây trồng khác trong vườn. Mặt khác cành non và lá dâm bụt vừa làm thức ăn cho gia súc đồng thời là nguồn phân xanh rất tốt cho cây trồng. Người dân còn quen gọi là Hoa dâm bụt bởi loài cây này có hoa quanh năm. Vâng, cây Dâm bụt cũng có nhiều giống, mỗi giống loài lại cho một kiểu hoa khác nhau một vẻ đẹp riêng chỉ có ở hoa dâm bụt.

Tuổi thơ ai đã đi qua ở vùng thôn quê mà chưa từng chơi với hoa dâm bụt? Hoa với ngàn hoa nhưng chỉ có dâm bụt mới đích thực là loại hoa miễn phí lúc nào cũng sẵn có lại biến hóa thật nhiều trò chơi. Trên đời này không có loài hoa nào lại được trẻ em chơi nhiều như hoa dâm bụt.

Không chỉ có con người, hàng Dâm bụt còn là nơi tụ hội bướm ong rủ nhau về tìm hoa hút mật. Hơn thế nữa, điệu luân vũ giao duyên cho sự sinh tồn vạn vật cũng diễn ra ở đây. Hàng dâm bụt cũng là sân nhà cho lũ chuồn ngô, chuồn kim lượn lờ đây lại là nơi kiếm ăn nương náu nghỉ chơi.

Thế rồi ngày nay, con người bỗng nhiên không cần đến cây dâm bụt, mọi thứ đều vuông thành sắc cạnh phẳng lỳ và hóa đá! Bê tông hóa nhà, sân, bê tông hóa đường nông thôn, và bê tông hóa luôn hàng rào khuôn viên vườn nhà. Mọi thứ rào dậu có tự bao đời qua, nay đã bị đốn bỏ, màu xanh cây lá phải lụi tàn thay bằng màu xám bê tông.
   Rồi một ngày bên mọi thứ đều là bê tông nắng như đỗ lửa, bỗng dội về nhạt nhòa nỗi nhớ. Cái thời đơn sơ hàng dâm bụt xanh tươi, lập lòe hoa thắm đỏ đã sẻ san đi cái nóng của đất trời. Có thể nào, cây dâm bụt lại trở về với nơi vốn có, dâm bụt ơi!?

   

Lê Văn Thưa