Thứ Bảy, 2 tháng 1, 2016

Côn trùng lạ trên đồi cát Quảng bình - Chuồn chuồn râu?

   Khoảng 3 năm trước trong một dịp đi khám phá trên vùng đồi cát tôi bỗng phát hiện ra một loài côn trùng lạ chưa từng thấy nó nhập nhằng giửa bươm bướm và chuồn chuồn.  Gần đây tôi lại may mắn bắt gặp loài vật này một lần nửa, điều quan trọng là có cơ sở để xác định đây có thể là một loài chuồn chuồn. 
Côn trùng dở bướm dở chuồn
  Loài vật râu bướm thân chuồn này phần lớn là giống với chuồn chuồn từ thân hình, cánh , miệng, chân và đuôi. Cái khác cơ bản là trên đầu nó ngất ngưỡng như thể tạo hóa cắm nhầm phải 2 cái râu dài của loài bướm. Còn cách thường đậu đỗ của nó thì chẵng giống ai theo một góc khoảng 45 độ. Điều khác biệt là nó có thể sử dụng 2 cặp cánh ôm vào vật nó đỗ như một thứ chân phụ. Như vậy cánh ngoài để bay như mọi loài côn trùng biết bay khác nó còn biết tận dụng để bám cho chắc hơn khi đậu. Nó có chiều dài từ đầu đến đuôi khoảng 30mm, Râu dài 22mm. Loài vật dở chuồn dở bướm này mới phát hiện thêm một tình tiết quan trọng đó là có cách sinh sản giống như loài chuồn chuồn. Bởi bắt gặp được một con non còn mềm yếu bậu trên thân cây cỏ bên một hồ nước trên đồi cát (giống như loài chuồn chuồn khi con non mới lột xác cũng y như thế). Rất có thể loài vật này cùng họ với chuồn chuồn nhưng khác biệt là có thêm 2 râu dài. Thực ra loài chuồn kim lẩn chuồn ngô cũng có 2 râu nhỏ ít ai để ý đến. Điều này có thể lý giải do loài côn trùng này có số lượng rất ít lại sống trên diện rộng nên vào mùa sinh sản con đực con cái khó có cơ hội gặp nhau. Vậy bằng cách nào để duy trì nòi giống? Đây chính là lý do sinh ra 2 cái râu dài trên đầu nhằm phát và nhận tính hiệu để con đực con cái tìm gặp nhau trong mùa sinh sản.
Loài vật dở bướm dở chuồn này dù là hiếm thấy nhưng chắc rằng không thể là đơn độc trong một địa bàn có thể phân bố ở nhiều vùng miền khác nửa. Mong rằng các nhà chuyên môn, người quan tâm cần tìm tòi phát hiện định dạng loài côn trùng còn bí ấn này góp thêm vào sự đa dạng sinh học..
 kiểu đậu đỗ điển hình cánh cặp vào thân cây
Miệng chuồn, râu bướm
Chuồn ngô, chuồn kim vẩn có râu nhỏ trên đầu
Phát hiện con non bên hồ nước


 Lê Văn Thưa