Thứ Tư, 22 tháng 4, 2015

Thuốc diệt cỏ mới đây này ai ơi!

Sống trong thế giới hiện đại ngày nay người ta lại chế ra thuốc có thể diệt hết sạch các loại cỏ. Nó đã tỏ ra ưu việt đến mức diệt cỏ rồi diệt luôn cây trồng kế cận rất hiệu quả, chứng tỏ độc lực của nó rất dồi dào. Người nông dân đã đưa loại thuốc này ra sử dụng trên đồng ruộng.
 
 
 
   Để loại bỏ thảm cỏ xanh trên bờ ruộng chẵng phải mất công làm gì cứ mua thuốc về thẵng tay mà rãi. Thế là các loại cỏ đang tươi xanh góp vào màu xanh cho sự sống đều phải chết đứng, chết ngồi, chết tức tưởi. Nhưng: "Trạng chết chúa cũng băng hà" cây lúa ven bờ ruộng cũng phải lụi tàn chết khô với cỏ! Cây lúa bị nhiểm độc thuốc cỏ hay thương cho thảm cỏ mà lúa chết theo?
  Ngày nay chủ trương bê tông hóa từ thành thị cho đến nông thôn từ nhà cửa khuôn viên đến sân bãi. Đặc biệt là đường giao thông lớn nhỏ phát triển mở rộng mấy cũng chưa vừa. Bê tông hóa phát triển ra bao nhiêu thì bấy nhiêu mặt đất nơi cây cỏ, chim muông được người Mẹ thiên nhiên tạo ra sinh sôi lại hóa đá.
 
 Những con đường bê tông phẵng lỳ xám xịt đã chẵng có cây cối gì che cái nắng chói chang. Hai bên vệ đường còn chút cỏ xanh sẵn thuốc diệt cỏ mới đem diệt luôn cho cỏ chết khô để hợp với tông màu bê tông xám xịt...
      Không còn gì để bàn luận nửa xin hỏi đến những người chân chính, các nhà môi trường sinh thái có thấu chăng?

Lê Văn Thưa

Thứ Hai, 20 tháng 4, 2015

Rau dừa nước (cỏ Chưa)

Ở một vùng quê có câu thành ngữ còn lưu: “Nhất Lũy Thầy nhì đầm lầy Võ xá” đó là nơi đáng sợ nhất từ thời đánh trận Trịnh Nguyễn phân tranh. Vậy trên đầm lầy Võ xá có thứ gì đáng kể nhất đây chính là cây Dừa nước mà làng quê Võ xá tôi gọi là cỏ chưa một loài cây khá phổ biến ở nước ta thường sống ở vùng ruộng nước mà đặc biệt nơi đầm lầy. Dù chỉ là một loài rau cỏ nhưng loài cây này để lại cho chúng ta nhiều điều đáng quan tâm.

    Trước hết phải kể đến lợi ích của cây dừa nước là một cây thuốc nam theo y học cổ truyền rau dừa nước có tác dụng thanh nhiệt giải độc lợi tiểu, tiêu thũng. Người dân còn lấy về làm thức ăn cho gia súc, hay làm phân xanh bón cho cây trồng. Cây dừa nước là loài thân bò thường sống ở ao hồ mương máng ruộng nước, ở vùng lầy thụt như đầm lầy Võ xá. Đặc điểm nổi bật của loài cây này là có một khả năng sinh tồn phát triển tuyệt vời, ở một số vùng như tỉnh Quảng bình còn gọi loài cây này là Cỏ chưa. Bởi nó có cách phát triển dù con người đã bỏ công làm cỏ nhưng cũng như chưa, mới có cái tên là “cỏ chưa”. Để sinh tồn phát triển thường thì muôn loài thể hiện lên thân cành một sự bền chắc dẻo dai để chống chịu lại mọi tác động có hại đến thân cây. Còn loài dừa nước này lại có một kiểu chiến lược sinh tồn theo hướng ngược lại không cần đến sự bền chắc. Nghĩa là rất dễ đứt gãy, đây chính là cơ hội những mẩu đứt gãy này lại thành ra cây mới. Bởi vậy khi làm cỏ nó khó lòng vơ hết cái mớ bòng bong chìm nổi trên mặt ruộng nước, nó đồng nghĩa với đi làm cỏ lại như gieo mầm cỏ! Cây dừa nước có khả năng khi nước lớn thì tự sinh ra các chùm phao trắng xốp để làm nổi thân lên, nước cạn thì sống trên bùn, nước khô hạn vẩn cứ sống được trên mặt đất. Dù chỉ là một loại rau cỏ trông mềm yếu nhưng cây dừa nước lại sở hữu một sức sống mạnh mẻ khả năng chống chịu thích nghi với môi trường sống. Hoa dừa nước 5 cánh màu trắng trong giửa là nhụy vàng nhìn thật quyến rủ. Đi qua cánh đồng gặp hoa dừa nước đang nở rộ thì không khỏi phải thảng thốt trước muôn điểm trắng lung linh nổi bật trên đồng nội

   Tuy nhiêu loài cây thường sống trên vùng lầy thụt này dù có sức sống mạnh mẻ cũng khó tránh khỏi nguy cơ tuyệt diệt. Bởi con người dùng thuốc diệt cỏ đồng thời không còn không gian sống. Ngày nay một địa danh nổi tiếng như đầm lầy Võ xá xưa gần như đã biến mất! Rau dừa nước ngày nay đã hiếm thấy ở chính nơi từng sinh sôi tràn ngập này, đó là điều thật đáng tiếc.

 Hoa dừa nước nhìn xa đến gần
 
   phao trắng làm nổi thân cây khi nước lớn
 Dừa nước vẩn sống bình thường trên cạn
  Thân dừa nước dể dàng đứt gảy
 Lê Văn Thưa

Chủ Nhật, 19 tháng 4, 2015

Con người đang dần hóa cứng trái đất bằng bê tông

Có một tỉ lệ nghịch rằng diện tích bê tông hoá trong xây dựng càng phát triển ra bao nhiêu thì có bấy nhiêu diện tích đất đai cỏ cây tự nhiên bị biến mất. Với tốc độ phát triển bê tông như ngày nay đến một lúc nào đó núi đá cũng sẻ vợi đi đất đai dành cho cỏ cây lại bị bê tông hoá đá! Sử dụng vô tư vật liệu từ bê tông lấn chiếm dần đất đai tự nhiên làm phương hại đến môi sinh đây là một thách thức mà từ trước đến nay dường như chưa từng được xem xét đến.
1, Khái niệm về Bê tông và thực tế sử dụng
    Cụm từ “bê tông hoá” xuất hiện trong khoảng những năm gần đây khi đất nước ta đang trên đà phát triển kinh tế. “Bê tông hoá” được coi như một sự phát triển tích cực về mặt kinh tế và xã hội. Tuy nhiên đây còn là việc làm ta phải xem xét lại xuất phát từ mặt trái của nó tác hại đến môi trường sống. Cụm từ “Bê tông hoá” nội hàm của nó đã nói lên sự không thân thiện với môi trường sống tự nhiên.
Rừng bê tông nhà thay rừng cây hứng nắng (ảnh intenet)
    “Bê tông hoá” những năm gần đây được đẩy mạnh phát triển trên nhiều hình thức trong đó vùng đô thị là nơi vốn đã đi đầu như nhà cao tầng đường phố sân chơi vỉa hè đều là bê tông. nông thôn nhà lá và hàng rào truyền thống bằng cây xanh từ ngàn xưa ngày nay đã thay bằng nhà ở, hàng rào, lối đi là bê tông.
 Nông thôn ngày nay hàng rào cây xanh thay bằng tường gạch, đường bê tông
Trong nhiều dự án lớn của cấp quốc gia gần đây đều được mang tên “bê tông hoá” như bê tông hoá đê điều, bê tông hoá kênh mương, bê tông hoá đường nông thôn. Nhiều phát triển khác liên quan đến bê tông như: Phát triển đô thị hiện đại, độ thị hoá nông thôn, phát triển khu công nghiệp, phát triển mạng lưới giao thông đường liên xã huyện tỉnh quốc gia, đường tuần tra biên giới, sân bay bến cảng vv... 
 Con đường bê tông hóa giửa đồng quê không một bóng cây ngọn cỏ dưới nắng hè!
   Bê tông là kết quả của các nguyên vật liệu sau khi được xử lý sẻ đông kết hoá đá vĩnh viển rất thông dụng trong xây dựng. Bê tông quả đã đóng một vai trò lớn lao trong sự phát triển văn minh của nhân loại. Tuy nhiên trong nhiều ích lợi cũng có mặt bất lợi của nó,  bản chất của bê tông là hoá đá vĩnh cữu đã nói lên điều này. Núi đá cây xanh còn có thể mọc lên thành rừng do có bề mặt mấp mô cùng nhiều hốc rảnh. Còn bê tông từ bàn tay con người làm ra nhẳn nhụi phẵng phiu không còn cơ hội cho cây xanh tự mọc được
 Núi đá cây xanh còn mọc lên, bê tông con người làm ra chẳng cỏ cây nào mọc được (ảnh intenet)
 Cũng như các loài động vật có thể làm hang hốc cư ngụ từ mương máng, đê bờ, đường đi bằng bê tông này. Nó đồng nghĩa với sự sống khó có thể sinh tồn trên bề mặt bê tông hay dưới khối bê tông đè nén vùi dập đây chính là những hệ luỵ mặt trái của bê tông hoá.
    Chúng ta đã biết đến sự nguy hại của phóng xạ hạt nhân người ta muốn chôn vĩnh viển thảm hoạ nhà máy điện hạt nhân kiểu như Checnôpưn bằng nấm mộ bê tông, đủ biết bê tông là vật liệu lợi hại như thế nào.
   2, Những hệ luỵ từ bê tông hoá
    Quan sát khu đô thị ngày nay nếu giả dụ cần phải đặt tên cho sát với cái đóng vai trò chủ chốt nhất thì phải gọi khu đô thị theo đúng nghĩa chính là: “khu bê tông hoá”. 
 Gọi khu đô thị sao cho đúng nghĩa chính là "khu bê tông hóa" (ảnh intenet)
   Đúng vậy cái gì ở đây cũng được bê tông từ toà nhà đến sân, khuôn viên đường phố, sân vận động, bến xe ga tàu cho đến vỉa hè cống rãnh tất cả đều trở thành một khối bê tông khép kín. Nó đồng nghĩa với vùng đất vốn có ở dưới khối bê tông đô thị này vĩnh viển nằm trong bóng tối chôn vùi tất cả mọi sinh vật sống trong đất ở nơi đây! Theo quan niệm người á đông chúng ta mọi sự trong cuộc sống luôn được cân bằng hoà quyện âm và dương (trời đất). Vậy mà người dân sống ở đô thị ngày nay một phần trong quan niệm này bị thiên lệch vì chỉ còn sống với “khí trời” còn “khí đất” thì đã thực sự bị chôn vùi dưới lớp bê tông theo đúng nghĩa đen! Quan niệm con người sinh ra là từ cát bụi đến khi chết đi cũng thành cát bụi.
Vậy mà ở đô thị ngày nay mọi người không muốn thấy đất bụi tất cả đều bị bê tông bịt kín, một cọng cỏ cũng khó mà mọc lên. (Mà có mọc lên lại bị nhỗ bỏ vì đơn giản: Để cỏ mọc nhìn không trơn tru!) Như vậy đã có cái bất ổn trong sự cần thiết phải sống gần gủi giửa con người với thiên nhiên, kể cả với quan niệm về phong thuỷ. Tuy nhiên điều quan tâm nửavùng đô thị đã phá vở chu trình khép kín về cung cấp nước trong tự nhiên. Từ nước mưa rơi xuống gặp mặt đất cùng cỏ cây nước từ từ ngấm xuống lòng đất cung cấp cho lượng nước ngầm dự trử.
  vùng đô thị do bề mặt toàn bê tông nước mưa trơn tuột chảy thẵng vào cống rãnh rồi được đỗ ngay ra sông ra biển, không còn cơ hội nào cho nước có thể ngấm xuống vùng đất này! Nguy cơ cạn kiệt nguồn nước ngầm khu đô thị đã là một thực tế rỏ ràng. Xưa nay chúng ta vẩn nói rừng tự nhiên bị khai thác chặt hạ trở thành rừng cây thưa, đồi trọc gặp khi mưa nhiều nước không được cản trở chảy tuột nhanh nên đã gây ra lũ quét lũ ống. Điều này vô tình lại là "đồng minh" đối với vùng đô thị nước mưa ở đây cần phải chảy thật nhanh vì sợ ngập úng.
 Trong thiên nhiên mưa chính là hình thái thiết yếu để đem lại cho sự sống điều này thì đã rỏ vùng đô thị lại dựa hẳn sự cung cấp từ các nhà máy nước mà bỏ quên nguồn nước mưa chính thống. Thậm chí coi nước mưa là hiểm họa gây ngập lụt dù chỉ tạm thời hơn là ý nghĩa nguồn cội đem lại sự sống tốt tươi bổ sung đổi mới lượng nước tự nhiên bền vững. Đơn cử như sau những trận mưa lớn gây ngập ở thủ đô Hà nội là lại tốn không biết bao nhiêu là giấy bút chỉ để phân trần vì sao lại ngập lụt? 
Vậy mà nó lại đơn giản thôi khi bê tông đã bịt kín mặt đất đô thị rồi, gần như 100% nước tuột chảy cùng lúc gặp khi mưa lớn kéo dài chính đô thị nơi đây lại trở thành vùng nước ngập. Bởi không hạ nguồn hay cửa sông nào có thể kham nổi khi lưu lượng nước chảy vượt quá khả năng tiêu thoát của nó nên gây ngập lụt là chuyện tất nhiên rồi. Trên đời này bao nhiêu trận lũ lụt đã xẩy ra cũng đều thông qua cái nguyên tắc muôn thủa ấy.
   Với đất nước có một nền văn minh lúa nước từ ngàn xưa ông cha ta đã biết lợi dụng vùng đất sẳn nước đồng thời tạo ra kênh đào, hồ ao, mương máng để dẩn thuỷ nhập điền. Trải qua hàng ngàn năm ngoài canh tác cây lúa nước người nông dân cũng đã tạo ra môi trường sống tự nhiên cho nhiều loài thủy sinh nước ngọt tôm cua cá cùng với chuổi thức ăn khép kín của nó. Từ ruộng lúa nước và hệ thống mương máng ao rãnh đã cung cấp nhiều nguồn lợi thuỷ sản nước ngọt tự nhiên cho người dân.
 “Bê tông hoá kênh mương” ngày nay là dấu ấn của sự phát triển hiện đại tạo thuận lợi việc dẩn nước tưới tiêu cho cây lúa trên đồng ruộng. Tuy nhiên thuận lợi mặt này lại gây phương hại cho mặt khác “Bê tông hoá kênh mương” lại là sự cáo chung cho các loài tôm cua cá cùng chuổi thức ăn của nó trên đồng ruộng! Bởi lẻ khí hậu của nước ta có 2 mùa rỏ rệt là mùa khô và mùa mưa, vào mùa khô kênh mương nội đồng bằng đất cát tự nhiên là nơi tá túc cuối cùng của các loài tôm cua cá cùng chuổi thức ăn. Đây chính là những vũng nước, bùn đất, hang hốc chút ẩm ướt còn sót lại cưu mang loài vật này vượt qua mùa khô nắng nóng. Khi bê tông hoá kênh mương cũng là lúc các ao rãnh mương máng tự nhiên đều bị lấp đi vì không còn tác dụng, làm mất đi môi sinh đã hình thành từ ngàn xưa cho các loài sinh vật vốn đã từng sinh tồn trên ruộng lúa.
“Bê tông hoá kênh mương” là sự cáo chung cho loài thủy sinh vào mùa khô trên đồng ruộng
    Sự biến đổi khí hậu toàn cầu trái đất nóng lên ngoài những nguyên nhân như ta đã biết còn có một nguyên nhân nửa. Từ những núi đá vốn có trong tự nhiên con người khai thác chế biến thông qua bê tông rồi đem rải khắp nơi để thoả mản cho nhu cầu không giới hạn trong xây dựng. Nhà lầu đài, mạng lưới đường giao thông, sân bay bến cảng, đê điều thuỷ lợi thuỷ điện vv... Tất thảy bề mặt  trần trụi của mọi thứ bê tông con người đã xây dựng được mặt trời nung nóng hàng ngày hấp thụ sự nóng bức cộng hưởng lại sẻ bổ sung thêm cho sự nóng lên của trái đất. Điều này sẻ thật dể hiểu nếu trong nắng gắt ta đi giửa trung tâm đường phố, các công trình bê tông hay giửa vùng đất có nhiều cỏ cây.
   Có một tỉ lệ nghịch rằng diện tích bê tông hoá xây dựng phát triển ra bao nhiêu thì có bấy nhiêu diện tích đất đai cỏ cây tự nhiên bị biến mất. Với tốc độ phát triển bê tông như ngày nay đến một lúc nào đó núi đá cũng sẻ vợi đi đất đai dành cho cỏ cây lại bị bê tông hoá đá! Sử dụng vô tư vật liệu từ bê tông lấn chiếm dần đất đai tự nhiên làm phương hại đến môi sinh đây là một thách thức mà từ trước đến nay dường như chưa từng được xem xét đến.
3, Cần một giải pháp tổng thể
     Bê tông là phát minh mang tính đột phá của nhân loại hiện tại vẩn là vật liệu chủ chốt trong các công trình xây dựng mặt lợi của nó đã rỏ. Tuy nhiên ngày nay với nền kinh tế đang phát triển mạnh mẻ nhu cầu mức sống ngày một cao nên các công trình xây dựng lớn nhỏ theo đó không ngừng phát triển. đâu cũng thấy là bê tông, cứ thế bê tông lấn chiếm lên chiều cao và lan dần ra bề rộng. Phàm thì cái gì quá thái cũng dẩn đến tác hại, nguy cơ phá vở cân bằng hệ sinh thái do bê tông gây ra đã và đang hiển hiện. Bê tông là vật liệu không thân thiện với môi trường sống cần tính tới tác động xấu của nó để có giải pháp khắc phục.
   Khuôn viên nhà ở hài hòa với hàng rào cây xanh
Trồng cây dây leo lên tường nhà (ảnh intenet)
Hệ thống đường giao thông đi liền với lề (taluy) cây và cỏ xanh
Lát vỉa hè hay taluy đường tạo lổ xuống đất cho cỏ mọc và nước mưa thấm xuống
   Thế giới ngày nay đang đi đến hợp tác và tìm các giải pháp trước nguy cơ trái đất nóng lên biến đổi khí hậu toàn cầu. Nguyên nhân gây ra do chính con người tác động nhiều mặt trong đó nguyên nhân từ bê tông hoá trong xây dựng thì chưa được quan tâm thích đáng. Sự xung đột không khoan nhượng luôn tồn tại giửa lợi ích phát triển kinh tế xã hội trước mắt với môi trường bị suy thoái về lâu về dài.
 Chúng ta chưa thể ý thức hết những hệ luỵ xuất phát từ việc tăng dân số đồng hành với nhu cầu hưởng thụ mức sống ngày một cao. Trong đó phải kể đến con người ngày càng có khuynh hướng sống xa rời thiên nhiên mà bê tông hoá là một phương tiện để con người mặc sức thể hiện thay đổi mọi hình thái trên mọi đất nước và trái đất này. Rừng cây thành “rừng” nhà ở lầu đài cùng muôn vàn công trình hoành tráng lớn nhỏ tất thẩy đều thông qua bê tông hoá, đây chính là những hệ luỵ đáng cho ta phải suy ngẩm...
     Bê tông hóa là thứ đe dọa đến sự sống của muôn loài nếu cứ để cho nó mặc sức phát triển. Cần phải hạn chế sự phát triển của nó trước khi quá muộn. Đây là lời cảnh báo cần tìm giải pháp thích hợp nhằm hướng đến mục tiêu thân thiện với môi trường tự nhiên trong phát triển xây dựng.

Lê Văn Thưa

Clip chuồn Hoàng đế mùa sinh sản


Chuồn chuốn Hoàng đế là một loài chuồn lớn trong các loài chuồn chuồn ngô dài 80mm sải cánh 115mm. Nó có một hình dáng chắc khỏe khoác trên mình là màu xanh lá cây, đuôi khoang đen trông thật oai vệ so với các loài chuồn khác. Bởi thế nó mới có cái tên Hoàng đế. Loài chuồn này có thể ở rất xa nó có một sức bay khỏe chỉ vào mùa sinh sản nó mới tìm về ở những nơi bảo đảm cho sự duy trì nòi giống. Chỉ nhờ vào mùa sinh sản mới có thể tiếp cận nó để có được những bức ảnh đoạn phim về loài chuồn này. Bình thường nó xa lánh con người thường bay xa ít khi thấy đậu đỗ. Nếu có đậu thì ở trên các cây cao hòa với màu xanh của lá cây nên khó mà phát hiện. Ngược lại vào mùa sinh sản khi chuồn chuồn hoàng đế giao phối và đẻ trứng thì chúng không quan tâm lắm đến sự hiện diện của con người. Đây là lúc dể tiếp cận được với loài chuồn chuồn này

Lê văn Thưa

Thứ Bảy, 18 tháng 4, 2015

Video ấn tượng chuồn kim giao phối 1



Chuồn kim đúng là chỉ như cái kim nhưng màn giao phối của nó xem ra phải xếp vào tốp đầu của loài vật. Đôi bạn tình luôn tìm đến nơi sơn thủy hữu tình như trên những bông hoa hay chiếc lá dập dìu trên mặt nước để gặp gở. Và rồi cái cách giao duyên của đôi uyên ương mới thật ấn tượng 2 con bao giờ cũng tạo nên một hình trái tim. Tuy nhiên động thái của cặp đôi chuồn kim khi ta quan sát kỷ mới phải ngạc nhiên...Thời gian giao phối của nó thật phải đáng nể kéo dài có thể suốt cả một buổi. Thán phục chuồn chuồn kim.

Lê Văn Thưa

Thứ Tư, 15 tháng 4, 2015

Hoa Tím trên đồng nội

Thiên nhiên vốn ưu ái màu tím cho nhiều loài hoa cỏ trên đồng nội. Rảo bước trên cánh đồng xanh giửa mùa xuân là ta dể có thể thưởng ngoạn nhiều loài hoa không tên không tuổi. Nó làm cho ta phải sửng sốt bất ngờ trước nét đẹp đơn sơ bình dị mà xao động lòng người. Đây là những bông hoa chẵng bao giờ được con người đem trồng hay cắm trên bình hoa để thưởng ngoạn. Nhưng ngàn vạn đời nay thiên nhiên vẩn thế chẵng bao giờ nguôi ngoai, cần mẩn "cắm" muôn loài hoa không tên không tuổi này lên mọi nơi. Đó là nét đẹp trường tồn là khẵng định sự tồn tại của muôn loài từ những loài mộc mạc nhất được người mẹ thiên nhiên bao dung dưỡng dục. Con người cũng là một sản phẩm của tự nhiên, được người mẹ Thiên nhiên sinh ra như những loài hoa bé nhỏ đơn sơ này.
Hoa chua me
 
 Hoa cỏ tím
 Hoa không tên
 Hoa cỏ giả lan
 Hoa cỏ xước
 Hoa cỏ không tên
 Hoa bải cỏ tím
 Hoa không tên
 Hoa cỏ choóc

 Hoa không tên
 Hoa dây leo tím
 Hoa ích mẩu
 Hoa cỏ ngủ (trinh nữ)
 Hoa mua
 Hoa súng dại
Hoa tím vùng lầy
Lê Văn Thưa