Ở một vùng quê có câu thành ngữ còn lưu: “Nhất Lũy Thầy nhì đầm lầy Võ xá” đó là nơi đáng sợ nhất từ thời đánh trận Trịnh Nguyễn phân tranh. Vậy trên đầm lầy Võ xá có thứ gì đáng kể nhất đây chính là cây Dừa nước mà làng quê Võ xá tôi gọi là cỏ chưa một loài cây khá phổ biến ở nước ta thường sống ở vùng ruộng nước mà đặc biệt nơi đầm lầy. Dù chỉ là một loài rau cỏ nhưng loài cây này để lại cho chúng ta nhiều điều đáng quan tâm.
Trước hết phải kể đến lợi ích của cây dừa nước là một cây thuốc nam theo y học cổ truyền rau dừa nước có tác dụng thanh nhiệt giải độc lợi tiểu, tiêu thũng. Người dân còn lấy về làm thức ăn cho gia súc, hay làm phân xanh bón cho cây trồng. Cây dừa nước là loài thân bò thường sống ở ao hồ mương máng ruộng nước, ở vùng lầy thụt như đầm lầy Võ xá. Đặc điểm nổi bật của loài cây này là có một khả năng sinh tồn phát triển tuyệt vời, ở một số vùng như tỉnh Quảng bình còn gọi loài cây này là Cỏ chưa. Bởi nó có cách phát triển dù con người đã bỏ công làm cỏ nhưng cũng như chưa, mới có cái tên là “cỏ chưa”. Để sinh tồn phát triển thường thì muôn loài thể hiện lên thân cành một sự bền chắc dẻo dai để chống chịu lại mọi tác động có hại đến thân cây. Còn loài dừa nước này lại có một kiểu chiến lược sinh tồn theo hướng ngược lại không cần đến sự bền chắc. Nghĩa là rất dễ đứt gãy, đây chính là cơ hội những mẩu đứt gãy này lại thành ra cây mới. Bởi vậy khi làm cỏ nó khó lòng vơ hết cái mớ bòng bong chìm nổi trên mặt ruộng nước, nó đồng nghĩa với đi làm cỏ lại như gieo mầm cỏ! Cây dừa nước có khả năng khi nước lớn thì tự sinh ra các chùm phao trắng xốp để làm nổi thân lên, nước cạn thì sống trên bùn, nước khô hạn vẩn cứ sống được trên mặt đất. Dù chỉ là một loại rau cỏ trông mềm yếu nhưng cây dừa nước lại sở hữu một sức sống mạnh mẻ khả năng chống chịu thích nghi với môi trường sống. Hoa dừa nước 5 cánh màu trắng trong giửa là nhụy vàng nhìn thật quyến rủ. Đi qua cánh đồng gặp hoa dừa nước đang nở rộ thì không khỏi phải thảng thốt trước muôn điểm trắng lung linh nổi bật trên đồng nội
Tuy nhiêu loài cây thường sống trên vùng lầy thụt này dù có sức sống mạnh mẻ cũng khó tránh khỏi nguy cơ tuyệt diệt. Bởi con người dùng thuốc diệt cỏ đồng thời không còn không gian sống. Ngày nay một địa danh nổi tiếng như đầm lầy Võ xá xưa gần như đã biến mất! Rau dừa nước ngày nay đã hiếm thấy ở chính nơi từng sinh sôi tràn ngập này, đó là điều thật đáng tiếc.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét